Uczenie się jest AKTYWNOŚCIĄ ucznia, nie nauczyciela. Wiedzy
nie można nikomu przekazać. „Przekazać można mieszkanie do wynajęcia. ”Materiału”
nie można przekazać! (…)
Ważne jest, by sobie uzmysłowić, że już samo mówienie o przekazywaniu wiedzy całkowicie rozmija się z rzeczywistością uczenia się.
Mózgom niczego się nie przekazuje. One wytwarzają to samodzielnie! Kto
przekazał nam chodzenie czy mówienie? - Nikt inny, jak tylko my!”
Manfred Spitzer (2011) Jak uczy się mózg, s. 288. Wydawnictwo Naukowe
PWN.
Współczesny
człowiek musi być przygotowany na uczenie się przez całe życie. Wiedzę o
uczeniu się i odpowiednie umiejętności zdobywa się w trakcie uczenia się,
ćwicząc i wypróbowując różne strategie. Zamierzam systematycznie wprowadzać
uczniów w tajniki działania mózgu (oczywiście na poziomie dzieci w wieku
wczesnoszkolnym), pokazywać aktywne metody na zapamiętywanie i organizowanie
wiedzy.
Już 7 latki
można uczyć organizowania wiedzy w postaci uproszczonych map myśli. Takie
proste mapki zaczynamy robić już w pierwszej klasie. Dziecko wychodząc z
trzeciej klasy umie samodzielnie rysować mapki do różnych tematów. Sprawdziłam
to z poprzednią klasą. Tutaj początkujący drugoklasista, oprócz napisania
tytułów gałązek, narysował schematycznie cechy krajobrazów.
Jak działają mapy myśli?
Już samo wykonywanie mapy myśli powoduje, że uczeń angażuje mózg w sposób umożliwiający uczenie się.
Manfred Spitzer w swojej książce Jak uczy się mózg (s. 18) opisuje to tak: "...im intensywniej zajmujemy się daną treścią, tym większe prawdopodobieństwo, że pozostawi ślad w pamięci. Określona treść nie jest przekazywana ze skrzynki do skrzynki (taki obraz funkcjonowania pamięci jest całkowicie błędny!), lecz przetwarzana w głowie, w sposób interaktywny, przez różne obszary mózgu jednocześnie. Im więcej, im częściej, im głębiej, tym lepiej będzie zapamiętana."
Przykładem narzędzia ułatwiającego organizowanie wiedzy i zapamiętywanie jest notatka wizualna.
To notatka wykonana przez siedmioletniego Stasia. Zaskoczył mnie całkowicie, gdy pokazał mi
jak przygotował się do wystąpienia o wybranym zwierzęciu. Do swojej prezentacji
wybrał nosorożca i na podstawie tej karteczki przez pięć minut opowiadał o nim.
Zwróćcie uwagę na banknot narysowany obok kła. Ma on oznaczać, dlaczego na
nosorożce okrutnie się poluje. Znak drogowy 50, to prędkość jaką mogą
osiągać, a plama błota i obok jakiś owad:)), to skrót do wytłumaczenia, dlaczego
nosorożce zabezpieczają swoją skórę błotem. Ten przykład ucieszył mnie bardzo, bo
oznacza, że idee dotyczące uczenia się, które staram się moim dzieciom
zaszczepiać, trafiły na podatny grunt. Skróty myślowe i symbole, które w takiej notatce się znajdują, jeśli mają być pomocne w uczeniu się, to muszą pochodzić od jej autora.
Poniżej przykłady notatek ułatwiających zapamiętanie słów piosenki Jesienny deszcz. Zostały wykonane szybko, w pięć minut i nie są (nie muszą) być staranne, ważne, że swoją rolę spełniły. Więcej na ten temat pisałam w poście https://mamywplaniekodowanie.blogspot.com/2017/04/pamiec-lubi-obrazy.html
Notatka na temat Lisy - bohaterki książki Astrid Lindgren Dzieci z Bullerbyn |
Czasami uczę dzieci robić notatki i choć rysuję na tablicy, to i tak
powstają bardzo zindywidualizowane prace, wcale nie kopie. Widzę już u
niektórych moich uczniów indywidualny styl i myślę, że w trzeciej klasie
poradzą już sobie sami.
Uczenie uczenia się, to również praca strategiami oceniania kształtującego, ale to już temat na całkiem inny wpis.
Komentarze
Prześlij komentarz